รวมตำนานเทพนิยายคลาสสิก ตอนที่ 2 “ซินเดอเรลล่า”

ซินเดอเรลล่าเป็นนิทานพื้นบ้านที่มีหลากหลายเรื่องเล่า มีเรื่องราวมากมายหลายพันเรื่องที่พูดถึงคนหนุ่มสาว (ซึ่งส่วนใหญ่จะเน้นเป็นหญิงสาว แต่ก็เป็นชายหนุ่มได้เช่นกัน) ซึ่งอยู่ในสถานการณ์ที่น่าเศร้าและใช้ชีวิตโดยไม่ได้รับความช่วยเหลือจากผู้อื่น แต่แล้วโชคชะตาของเธอก็เปลี่ยนไปเมื่อเธอได้รับความสนใจจากขุนนางคนหนึ่ง ขุนนางต้องหาวิธีเพื่อค้นหาตัวตนของเธอ และได้แต่งงานกับคนชั้นสูง สมาชิกในครอบครัวที่ใจร้ายก็ถูกเอาคืนอย่างสาสม อีกทั้งในตำนานเหล่าขานก็ได้มีการเล่าถึงของวิเศษหรือสิ่งมีชีวิตใหัศจรรย์เพื่อช่วยให้ตัวละครหลักได้รับโชคลาภหรือมีชีวิตที่ดีขึ้น

ซินเดอเรลล่า

(Cinderella)

ตำนานซินเดอเรลล่าที่เก่าแก่ที่สุด

เป็นนิทานที่บันทึกที่ถูกค้นพบว่าบันทึกเก่าแก่ที่สุดมาจากสตราโบ (Strabo) ชาวกรีกผู้บันทึกเรื่องราวของโรโดพิส (Rhodopis) มีความหมายว่า ‘แก้มกุหลาบ’ เป็นเรื่องราวระหว่างก่อนคริสตศักราชที่7 ถึงก่อนคริสตศักราชที่23 โรโดพิสเป็นโสเภณีสาวชาวกรีกที่ดึงดูดความสนใจของฟาโรห์ ในขณะที่โรโดพิสกำลังอาบน้ำ นกอินทรีย์ได้บินมาคาบรองเท้าของเธอที่ประดับไปด้วยกุหลาบไปทิ้งไว้บนตักของฟาโรห์ เขารู้สึกทึ่งกับรูปร่างของรองเท้ามากจนตามหาเจ้าของ โรโดพิสสวมรองเท้าได้พอดีฟาโรห์จึงได้อภิเษกสมรสกับเธอ บางตำราก็ว่าโรโดพิสเป็นทาสที่มีหน้าที่ซักผ้า เมื่อเพื่อนหญิงรับใช้ไปร่วมงานเต้นรำกับเจ้าชาย เทพฮอรัสได้แปลงกายเป็นนกอินทรีย์คาบรองเท้าไปให้ฟาโรห์ เมื่อฟาโรห์เห็นรองเท้ากุหลาบก็ตามหาคนที่สวมรองเท้าได้พอดีและได้อภิเษกสมรสกับโรโดพิส

เรื่องเล่าซินเดอเรลล่าจากประเทศอื่น ๆ 

นอกจากนี้ยังมีตำนานที่คล้ายกับซินเดอเรลล่าในเอเชียอีกด้วย เป็นเรื่องราวของ Ye Xian 叶限 ซึ่งเป็นเรื่องเล่าประมาณปีค.ศ.860 นอกจากนี้ยังมีเรื่องราวในมุมมองของชาวมาเลย์-อินโดนีเซียในชื่อเรื่อง Bawang Putih Bawang Merah ในเรื่องเล่าของเวียดนามก็มีเรื่องเล่าคล้าย ๆ กันในชื่อเรื่อง Tam Cam ในประเทศไทยเองก็มีนิทานพื้นบ้านเรื่อง ปลาบู่ทอง ที่มีความคล้ายกัน นอกจากนี้ในกลุ่มชาติพันธุ์อื่น ๆ ก็มีเรื่องเล่าที่คล้ายกันในภูมิภาคนี้

ส่วนนิทานซินเดอเรลล่าที่เป็นที่รู้จักครั้งแรกในยุโรปมาจากชาวอิตาลีชื่อ จัมบัตติสตา บาซีเล (Giambattista Basile) ในปี1634 เป็นหนึ่งในหนังสือ Pentamerone (นิทานห้าวัน) ที่มีการรวมวรรณกรรมโบราณที่เล่าเรื่องราวโหดร้ายเอาไว้ บาซิลเป็นคนแรกที่เขียนเรื่องราวดั้งเดิมที่มีการเล่าแบบปากเปล่ามาบันทึกไว้เป็นลายลักษณ์อักษร หนึ่งในนิทานห้าวันได้มีการเขียนเรื่องราวเกี่ยวกับ Cenerentola (ซินเดอเรลล่า) ภายในเนื้อเรื่องมีแม่เลี้ยงใจร้าย พี่สาวที่ชั่วร้าย การสละรองเท้า เวทมนตร์ และขุนนางที่ตามหาเจ้าของรองเท้า

นอกจากนี้นักเขียนชาวฝรั่งเศส ชาร์ล แปโร (Charles Perrault) ได้เขียนเรื่องราวของซินเดอเรลล่าซึ่งเป็นที่รู้จักกันดีที่สุดในฉบับแปลภาษาอังกฤษ โดยชาร์ล แปโร ได้เขียนเรื่อง “Histoires ou contes du temps passe” ในปี 1697 โดยในฉบับภาษาฝรั่งเศสนี้มีแง่มุมที่มหัศจรรย์  เวอร์ชันนี้มีฟักทอง แม่ทูนหัว และรองเท้าแก้ว ซึ่งในเวอร์ชันนี้เป็นเวอร์ชั่นที่ Walt Disney นำมาใช้สร้างภาพยนตร์ซินเดอเรลล่าในปี 1950

ซินเดอเรลล่าฉบับดิสนีย์

             โดยในการ์ตูนดิสนีย์ซินเดอเรลล่าอาศัยอยู่กับแม่เลี้ยงใจร้ายและพี่สาวขี้อิจฉาสองคน พวกเขาบังคับให้เธอทำงานบ้านอย่างหนัก และให้เธอสวมใส่แต่เสื้อผ้าเก่า ๆ ขาด ๆ ซินเดอเรลล่ามีนิสัยใจดี อ่อนโยน และงดงาม แม้แต่สัตว์ต่าง ๆ ก็ยังรักและช่วยเหลือเธอ เมื่อพระราชาเชิญหญิงสาวทั่วอาณาจักรให้ไปงานเต้นรำ เพื่อหาคู่ครองให้เจ้าชาย ซินเดอเรลล่าถูกแม่เลี้ยงขัดขวางไม่ให้ไปงานเต้นรำ นางฟ้าแม่ทูนหัวของซินเดอเรลล่าก็ปรากฏตัวขึ้นและเสกชุดราตรีไปงานเต้นรำ แต่มีข้อแม้ว่าเธอต้องกลับมาก่อนเที่ยงคืนก่อนที่เวทมนตร์จะคลายลง เมื่อเจ้าชายได้เจอกับซินเดอเรลล่าก็หลุมรักเธอในทันที แต่เธอต้องรีบกลับบ้านก่อนเที่ยงคืน เธอจึงต้องวิ่งหนีไป ทิ้งไว้เพียงรองเท้าแก้วของเธอ เจ้าชายเดินทางไปทั่วอาณาจักรเพื่อตามหาหญิงสาวที่สวมรองเท้าได้พอดี จนมาถึงบ้านแม่เลี้ยง เมื่อลูกสาวทั้งสองลองครบแล้วแม่เลี้ยงก็โกหกว่าในบ้านไม่มีหญิงสาวอีกพร้อมทำลายรองเท้าแก้วจนแตกละเอียด แต่โชคดีที่ซินเดอเรลล่าปรากฎตัวขึ้น และเธอยังมีรองเท้าแก้วอีกข้าง เธอจึงได้แต่งงานกับเจ้าชายและใช้ชีวิตอย่างมีความสุข

ซินเดอเรลล่าฉบับสองพี่น้องตระกูลกริมม์

ซินเดอเรลล่าเวอร์ชันของสองพี่น้องตระกูลกริมม์ มีชื่อเรื่องว่า Ashenputtel โดยในเวอร์ชันนี้ Ashenputtel (ซินเดอเรลล่า) ได้ปลูกกิ่งฮาเซลไว้บนหลุมฝังศพแม่แท้ ๆ ของเธอ ต้นไม้นี้ได้เติบโตขึ้นมาจากน้ำตาของเธอ ในเนื้อเรื่องมีนกสีขาวบินมาเกาะที่ต้นไม้ทุกครั้งที่เธอมาที่ต้นไม้นี้ และเมื่อใดที่เธอขอพรนกก็จะโยนสิ่งที่เธอขอลงมาให้เธอ เมื่อซินเดอเรลล่าอยากไปงานเทศกาลที่ถูกจัดขึ้นให้เจ้าชายกินเวลาสามวัน ตลอดสามวันเธอร้องเรียกให้นกมาช่วยเธอ นกช่วยทำงานบ้านและนำชุดกับรองเท้าที่สวยงามมาให้เธอสวมใส่ไปงานเทศกาล เจ้าชายปรารถนาจะพาเธอกลับบ้านทุกวัน แต่เธอก็หายตัวไปได้ทันเวลา เมื่อถึงวันสุดท้ายเจ้าชายวางกับดักไว้ที่บันไดไม่ให้ซินเดอเรลล่าหนีไปได้ เมื่อเจ้าชายวิ่งตามเธอไป รองเท้าของเธอหล่น เจ้าชายออกตามหาผู้ที่สวมใส่รองเท้าทองคำบริสุทธิ์ที่นางซินทำหล่นไว้ พี่สาวทั้งสองได้ลองสวมรองเท้าแต่ก็ไม่พอดี พี่สาวคนโตได้นำรองเท้าเข้าไปลองสวมในห้องนอนของเธอ แต่เธอไม่สามารถสวมหัวแม่เท้าเข้าไปได้ เพราะรองเท้าคู่นั้นเล็กเกินไปสำหรับเธอ แม่ของเธอก็เลยยื่นมีดให้นางตัดนิ้วเท้าออก แล้วกล่าวว่าเมื่อเป็นราชินีก็จะไม่ต้องเดินเท้าอีกต่อไป เมื่อรองเท้าสวมใส่ได้พอดีเจ้าชายจึงพาพี่คนโตนั่งรถม้าออกไป แต่เมื่อผ่านหลุมฝังศพของแม่ซินเดอเรลล่า นกทั้งสองตัวก็ร้องเรียกบอกว่า มีเลือดอยู่ที่รองเท้าของเธอ เมื่อเจ้าชายควบม้าพาเจ้าสาวจอมปลอมกลับมาส่ง แม่ใจร้ายก็ให้น้องสาวอีกคนลองสวมรองเท้าเธอเข้าไปในห้องนอนของเธอ และสอดนิ้วเท้าเข้าไปในรองเท้าได้พอดี แต่ส้นของเธอใหญ่เกินไป แม่ของนางก็เลยยื่นมีดให้นางให้ตัดส้นเท้าออก เมื่อเจ้าเป็นราชินีจะไม่ต้องเดินอีกต่อไป เมื่อถูกนกพิราบทักท้วงอีกเจ้าชายจึงถามแม่เลี้ยงใจร้ายว่าเธอไม่มีลูกอีกหรอ เมื่อเจ้าชายได้เจอกับซินเดอเรลล่า เจ้าชายก็จำสาวสวยที่เต้นรำกับเขาได้ ซินเดอเรลล่าสวมรองเท้าได้พอดี แม่เลี้ยงและพี่สาวทั้งสองหน้าซีดด้วยความกลัวและโกรธ เมื่อเจ้าชายพาซินเดอเรลล่าขึ้นหลังม้าไป เมื่อซินเดอเรลล่าอภิเษกสมรสกับเจ้าชายต้องการที่จะได้รับความโปรดปรานในฐานะที่เป็นครอบครัวเดียวกัน ด้วยความชั่วร้ายและพูดปดทำให้ทั้งหมดนี้ทำให้ถูกนกจิกจนตาบอด มีชีวิตที่ลำบากตราบเท่าที่พวกเขายังมีชีวิตอยู่

รวมตำนานเทพนิยายคลาสสิก ตอนที่ 1 “สโนว์ไวท์”

รวมตำนานเทพนิยายคลาสสิก ตอนที่ 3 “เจ้าหญิงนิทรา”

รวมตำนานเทพนิยายคลาสสิก ตอนที่ 4 “ราพันเซล”

รวมตำนานเทพนิยายคลาสสิก ตอนที่ 5 “หนูน้อยหมวกแดง”

รวมตำนานเทพนิยายคลาสสิก ตอนที่ 6 “ฮันเซลกับเกรเทล”

Links to related Sites: 

- Cinderella, sites.pitt.edu 
- History of Cinderella, abilenetx.gov
- Original Fairy Tales, halloweencostumes.com
- Aschenputtel, childstories.org