แต่ละประเทศล้วนมีเรื่องเล่าในตำนาน หรือแม้แต่การมีเรื่องเล่าที่ต่างกันออกไปในแต่ละท้องถิ่น สเปนก็เป็นอีกประเทศหนึ่งที่มีประวัติศาสตร์มายาวนาน มีตำนานดั้งเดิมของสเปนมากมายที่อยากจะแชร์ให้ฟัง ในบทความนี้เป็นเรื่องเล่าในตำนานของ “เอล โกโก (el coco)”
เมื่อพูดถึง “เอล โกโก (el coco)” หลายคนอาจนึกถึงภาพยนตร์อนิเมชันชื่อดังเรื่อง “โคโค่ (Coco)” แต่ที่จริงแล้วทั้งสองเรื่องไม่ได้มีความเกี่ยวข้องกัน โดย “โคโค่ (Coco)” เล่าถึงรากฐานและวัฒนธรรมดั้งเดิมของชาวเม็กซิกันในประเทศเม็กซิโกซึ่งเป็นเรื่องเล่าเกี่ยวกับวันแห่งความตาย (Dia de los Muertos) ที่ครอบครัวและญาติมาพร้อมหน้ากัน
เอล โกโก (el coco) คืออะไร ?
ส่วนตำนานของ “เอล โกโก (el coco)” หรือที่รู้จักกันในประเทศอื่นว่า “Cuco”, “Cuca” หรือ “Cucuy” นั้นเป็นเรื่องเล่าของสัตว์ประหลาดที่ชอบจับเด็กกินเป็นอาหาร เรื่องเล่านี้แพร่หลายอยู่ในนิทานของสเปน รวมไปถึงประเทศอื่น ๆ ที่พูดภาษาสเปนและบางประเทศในยุโรป
ชื่อของ โกโก มักถูกยกขึ้นมาอยู่บ่อยครั้งเมื่อพ่อแม่ หรือผู้ปกครองชาวสเปนต้องการตักเตือนให้เด็ก ๆ เชื่อฟัง หากเด็ก ๆ ทำพฤติกรรมไม่เหมาะสม เช่น ไม่ยอมเข้านอน เจ้าสัตว์ประหลาดโกโกจะมาลักพาตัวเด็กคนนั้นไป “ถ้าลูกดื้อโกโกจะมาเอาตัวไป” หรือ “ถ้าไม่หยุดร้อง แม่จะเรียกโกโกมา”
นอกจากนี้คำว่า “Que viene el coco” ยังเป็นบทเพลงที่แม่ร้องให้ลูกฟังก่อนนอน
“ดูเอรเมเต้ นิโญ่, ดูเอรเมเต้ ญา, เกะ เบียเน่ เอล โกโก อี โกโก อี เต โกเมรา (Duermete niño, duermete ya, que viene El Coco y te comerá.)” หมายถึง ไปนอนซะลูก ไปนอนเดี๋ยวนี้ เอล โกโก กำลังมา และเขาจะกินเจ้า”
ตำนานของ “เอล โกโก (el coco)”
ตำนานของ เอล โกโก เป็นสากลและมีอายุเกือบหนึ่งพันปี แม้จะไม่มีต้นกำเนิดของตำนานที่ชัดเจน แต่ก็มีการคาดการณ์ว่าเรื่องเล่านี้ได้ถูกเล่ากันในแถบคาบสมุทรไอบีเรียกันอย่างแพร่หลาย
เอล โกโก ไม่เคยมีคำอธิบายเกี่ยวกับรูปลักษณ์ที่ชัดเจน ผู้ปกครองแต่ละคนต่างสร้างจินตนาการนี้ขึ้นมาหลอกเด็ก ๆ ของพวกเขา สิ่งเดียวที่ประสบความสำเร็จสำหรับเรื่องนี้คือเด็ก ๆ เชื่อฟัง และกลับมามีความประพฤติที่ดีขึ้น
นอกจากนี้ยังมีอีกเรื่องเล่าหนึ่งที่กล่าวว่า ต้นกำเนิดเรื่องนี้มาจากชายคนหนึ่งชื่อ ฟรานซิสโก ออร์เตกา (Francisco Ortega) ที่ป่วยเป็นวัณโรคในช่วงต้นศตวรรษที่ 20 เขาได้ไปปรึกษากับกูรันเดโร (curandero = หมอผีพื้นบ้าน) ซึ่งกูรันเดโรก็แนะนำให้เขาดื่มเลือดเด็ก ออร์เตกาจึงได้ลักพาตัวเด็กที่ชื่อแบร์นาร์โด (Bernardo) ซ่อนไว้ในถุงผ้า
ชื่อเรียกของ “เอล โกโก (el coco)” ในวัฒนธรรมอื่น
นอกจาก เอล โกโก จะเป็นเรื่องเล่าในตำนานที่เป็นที่รู้จักกันอย่างแพร่หลายในประเทศสเปนแล้ว ยังเป็นตำนานทั่วไปในประเทศอื่น ๆ ด้วย เพียงแค่ใช้ชื่อเรียกที่ต่างกัน
- ในโปรตุเกส เม็กซิโก กัวเตมาลา เอลซัลวาดอร์ ฮอนดูรัส นิการากัว คอสตาริกา โคลอมเบีย และเวเนซุเอลาใช้ชื่อเดียวกับสเปนว่า “เอล โกโก (El coco)”
- ในเปอร์โตริโก สาธารณรัฐโดมินิกัน คิวบา ปานามา เอกวาดอร์ เปรู โบลิเวีย ชิลี อาร์เจนตินา และอุรุกวัย เรียกว่า “เอล กูโก (El cuco)”
- ในปารากวัยเรียกว่า “เอล กูกูเลเล (El cuculele)” หรือ “เอล กูโก (El cuco)”
- และในบราซิลเรียกว่า “ลา กูกา (La cuca)” และ “เอล บิโช-ปาโป (El bicho-papão)”
โดยทุกวันนี้ก็ยังมีการเล่าขานกันว่า เอล โกโก ยังคงเดินเตร่ไปตามท้องถนนพร้อมกับถุงผ้าสีดำใบใหญ่เพื่อตามหาเหยื่อรายต่อไป โดยเลือกเด็กที่ไม่เชื่อฟังคำสั่งของผู้ปกครอง
เป็นตำนานที่น่าขนลุกจริง ๆ !
Links to related Sites: - Spanish Myths and Legends, acis.com - Spanish Folklore "Ancient myths and legends", travelinginspain.com - Why are Kids in Spain Afraid of "El Coco"?, sensationalspain.com - Coco A Musical Film, imagine-mexico.com